Ο δήμος Λεβαδέων είναι η πρωτεύουσα του νομού Βοιωτίας. Η Λιβαδειά είναι εμπορικό και οικονομικό κέντρο του νομού. Η παλιά της πόλη είναι χτισμένη στους πρόποδες του Ελικώνα. Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία της πόλης εστιάζεται στο γεγονός ότι διασχίζεται από τον ποταμό Έρκυνα. Ο δήμος περιλαμβάνει εκτός από την ομώνυμη πόλη και τους οικισμούς Λαφύστι, Ανάληψη, Ελικώνα, Πέρα Χωριό, Τσουκαλάδες. 6009 Πανοραμική Άποψη της Ανάληψης Σύμφωνα με τη μυθολογία η Λιβαδειά πήρε το όνομά της από το μυθικό ήρωα Λέβαδο, ο οποίος αναφέρεται ως ο πρώτος οικιστής της. Κατά μία παράδοση, η πόλη κατά τους προϊστορικούς χρόνους ονομαζόταν Μίδεια και ήταν χτισμένη σε λόφο. Από τα αρχαία χρόνια η Λεβάδεια αποτέλεσε σημαντικό οικονομικό κέντρο. Το 395 π.Χ. κυριεύτηκε από τον Λύσανδρο και αργότερα λεηλατήθηκε από τον Αρχέλαο. Στα βυζαντινά χρόνια η Λιβαδειά υπέφερε από πολλές επιδρομές, Καταλανών, Σλάβων και Φράγκων. Το 1458 κυριεύτηκε από τους Τούρκους. Βέβαια, στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας οι κάτοικοί της είχαν καλύτερη αντιμετώπιση από τους Τούρκους, γιατί η πόλη ήταν υπό την εύνοια της μητέρας του Σουλτάνου. Η πόλη αποτίναξε οριστικά τον τουρκικό ζυγό το 1829. Μετά την απομάκρυνση των Τούρκων ο Ιωάννης Καποδίστριας ίδρυσε εκεί σχολείο.
Αξιοθέατα
· Το ιερό του Τροφωνίου. Δείγματα του άλλοτε ακμαίου ιερού σώζονται στις πηγές της Έρκυνας. Από τον ομώνυμο ναό έχουν απομείνει ελάχιστα θεμέλια. Επίκεντρο του χώρου ήταν το ξακουστό μαντείο. Στον ίδιο χώρο εκτός από το ιερό του Τροφωνίου υπήρχαν κτίσματα αφιερωμένα στη λατρεία της Αγαθής Τύχης, του Αγαθού Δαίμονα, της Αρτέμιδος, του Ερμή, του Διονύσου και θεοτήτων του τοκετού, αλλά και ιερά του Απόλλωνα και της Δήμητρας. · Αρχαία πόλη. Στη δεξιά όχθη της Έρκυνας ήταν χτισμένη η αρχαία πόλη, ερείπια της οποίας (αγορά, λουτρό, δρόμος) έχουν έρθει στο φως. · Το κάστρο της Λιβαδειάς. Πρόκειται για ένα από τα μόλις τέσσερα καταλανικά κάστρα της χώρας. Χρονολογείται το 14ο αιώνα. Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης που έχουν γίνει στο Κάστρο το καθιστούν εύκολα προσβάσιμο. Από το καταλανικό κάστρο μπορείτε να περπατήσετε ανάμεσα στα τείχη και να απολαύσετε εντυπωσιακή θέα προς το φαράγγι της Κρύας. · Πύργος του Ρολογιού. Ο πύργος χτίστηκε κατά τη Φραγκοκρατία, ενώ το ρολόι χάρισε στην πόλη ο λόρδος Έλγιν το 1803. Στοχος του ήταν να του επιτρέψουν οι Βοιωτοί να ανασκάψει την περιοχή για να βρει το Μαντείο του Τροφωνίου. · Νερόμυλος. Χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και λειτούργησε ως αλευρόμυλος. Σήμερα οι εγκαταστάσεις έχουν ανακαινιστεί και αποτελούν ένα πρότυπο πολιτιστικό κέντρο με συνεδριακό και εκθεσιακό χώρο. · Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο. Στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου του Μαγκλάρα, στις όχθες του ποταμού. Το εργοστάσιο περιλάμβανε εκκοκκιστήριο, αλευρόμυλο και νεροτριβή, δηλαδή χώρο, όπου οι κάτοικοι έπλεναν τα παραδοσιακά υφαντά χαλιά τους. Στο Μουσείο εκτίθενται αντικείμενα οικιακής χρήσης, εργαλεία υφαντουργίας, αγροτικά αντικείμενα και αλεστικές μηχανές. Επίσης, μία αίθουσα είναι αφιερωμένη στο έργο του ιστορικού και συγγραφέα, Τάκη Λάππα, από τη Λιβαδειά. · Μουσείο Παλαιών Επαγγελμάτων στη Λιβαδειά. Το Μουσείο οργάνωσε ο Εμπορικός Σύλλογος Λιβαδειάς. · Το εκκλησάκι της Αγίας Ιερουσαλήμ δεσπόζει πάνω από το φαράγγι της Έρκυνας, στη σπηλιά της Ζωοδόχου Πηγής.
Φυσικές ομορφιές
Η Λιβαδειά είναι προικισμένη με πολλές φυσικές ομορφιές. Το ποτάμι Έρκυνα που διασχίζει την πόλη δημιουργεί μια ιδιαίτερη εικόνα. Η διαδρομή κατά μήκος του ποταμού είναι πολύ όμορφη με πέτρινα γεφυράκια, παλιά κτίρια, κανάλια, πεζούλες. Επίσης, η περιοχή της Κρύας αποτελεί τοπίο φυσικού μοναδικού κάλλους και χώρο αναψυχής. Αποτελεί την έξοδο ενός φαραγγιού. Υπάρχει και πέτρινο θέατρο που φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σε όλη την περιοχή της Κρύας έγιναν και γίνονται ανακαινίσεις ιστορικών, βιομηχανικών κτιρίων, ενοποιήσεις χώρων, αναστηλώσεις μνημείων. Επίσης, στην Κρύα υπάρχουν οι περίφημες πηγές, γνωστές ως Λήθη και Μνημοσύνη. 0560 Γεφύρι στην Έρκυνα Στο φαράγγι της Κρύας έχουν γίνει διαμορφώσεις στο δρόμο. Έτσι, ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει σε μήκος 500 μέτρων μέσα στο φαράγγι και να φτάσει εύκολα στο πέτρινο θέατρο. Ο λιθόστρωτος δρόμος καταλήγει σε ένα πλάτωμα, πέρα από το οποίο ο περίπατος μπορεί να συνεχιστεί σε ένα σχετικά δύσβατο μονοπάτι, που οδηγεί στο Τρίχινο Γεφύρι. Για να απολαύσετε μοναδική θέα μεταβείτε στην τοποθεσία Μεγάλη Τσούκα ή Ζαγαρά στην οροσειρά Μοτσαρά στον Ελικώνα. Η οροσειρά θεωρούνταν κατά την αρχαιότητα ο καθαυτός Ελικώνας. Ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς είναι και τα ορεινά χωριά Ελικώνας (Ζερίκι), Λαφύστι, Ανάληψη, Πέρα Χωριό και Τσουκαλάδες. Στο Λαφύστι δημιουργείται (υπο κατασκευή) Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
Χρήσιμες Πληροφορίες
Εκδηλώσεις
Κάθε Σεπτέμβρη ο δήμος Λιβαδειάς διοργανώνει τα «Τροφώνεια», σειρά 20ήμερων πολιτιστικών εκδηλώσεων στο ανοιχτό πέτρινο θέατρο, στο φαράγγι της Κρύας. Επίσης, από τις 26 Οκτωβρίου έως τις 2 Νοεμβρίου φιλοξενείται στην πόλη μεγάλη εμποροπανήγυρη. Παραδοσιακό πανηγύρι διοργανώνεται στις 21 Νοεμβρίου, για να εορταστούν τα Εισόδια της Θεοτόκου. Στη Λιβαδειά αξίζει να βρεθείτε το Πάσχα για να παρακολουθήσετε μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις στην πλατεία και το παραδοσιακό ψήσιμο των αρνιών στους λάκκους. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το παραδοσιακό έθιμο «Γαϊτανάκι», την Κυριακή της Αποκριάς.
Υποδομές
Στη Λιβαδειά θα βρείτε πολλά ξενοδοχεία. Επίσης, λειτουργούν πολλές ταβέρνες, ψησταριές και μπαρ, υψηλής ποιότητας. Ξενώνες θα βρείτε στο ορεινό χωριό Ελικώνας (Ζερίκι). Σε όλα τα χωριά του δήμου θα βρείτε ταβερνάκια και παραδοσιακά καφενεία.